Kolibrievlinder gespot (in Nederland)

Deze pagina is bijgewerkt op 01/04/23 by admin

Kolibrievlinder
Kolibrievlinder

Wandelend door de tuin zag ik een kolibrie! Althans, dat dacht ik. Er bestaan toch helemaal geen kolibrie soorten die in Nederland leven? Is er misschien 1 ontsnapt uit een dierentuin? Toch maar even gezocht op Google. Daar kreeg ik al snel de optie “Kolibrievlinder” te zien. Dat moest het wel zijn! De foto’s die ik tegenkwam toonden een prachtig diertje met een zwart-witte staart en oranje vleugeltjes. Die had ik gezien in mijn tuin!

Wat zijn kolibrievlinders?

De kolibrievlinder (Macroglossum stellatarum) is een dag-actieve nachtvlinder. Deze vlinder beschikt over een lange tong en stil hangen in de lucht bij bloemen tijdens het eten (of is het drinken) van nectar. Omdat de kolibrie ook over deze eigenschappen beschikt, heeft de kolibrievlinder de naam kolibrievlinder gekregen.




Zijn spanwijdte is ongeveer 4 tot 6 centimeter. De voorste vleugels zijn grijsachtig bruin, de vleugeltjes eronder zijn oranje-geel. Aan de naar verhouding brede staart zitten zwarte en witte plukjes haar. De vlinder kun je het hele jaar zien maar het vaakst in augustus en september.

Ze leven in gebieden van Noord-Afrika, Europa, China en Japan. De kolibrievlinder is vaak te zien in de Benelux (trekvlinder). In sommige jaren is hij hier zelfs massaal gezien.

De rups van de vlinder is tot 5 centimeter lang en is groen of bruin met een witte en een gele streep van voor naar achter. Verder heeft de rups met kleine stipjes. De stekelpunt is geel. De kolibrievlinder leeft vooral van walstrosoorten, maar ook van meekrap (Rubia tinctorum), vandaar dat hij ook wel meekrapvlinder genoemd wordt.

Nectarplanten als voedsel voor kolibrievlinders

Vlinders zijn gek op nectar. Die nectar vinden ze zoals algemeen bekend in bloemen. Planten hebben voordeel van insecten omdat die zorgen voor de bestuiving. Om (kolibrie)vlinders aan te trekken maken bloemen gebruik van kleuren, vormen en hoogtes.

In de natuur zijn veel planten ware vlinder- en bijenplanten. Een deel ervan kan ook in tuinen worden geplaatst wat zeer gewaardeerd door de kolibrievlinder. Om er een aantal te noemen:

Heesters en klimheesters: hazelaar, klimop, liguster, ribes, botanische rozen, sleedoorn, sneeuwbes, kamperfoelie, zuurbes, heidesoorten.

Bloeiende kruidachtigen: vooral sterk geurende kruiden, zoals tijm, lavendel, munt, hysop, salie, rozemarijn en marjolein worden veel door kolibrievlinders bezocht.

Vaste planten om kolibrievlinders te lokken: dotterbloem, ereprijs, gele dovenetel, kaasjeskruid, rudbeckia, kattenkruid, klokjesbloemen, longkruid, ooievaarsbek, vetkruid, wilgenroosje.
Dit zijn echte inheemse planten maar de gekweekte soorten zijn vaak net zo rijk aan nectar.

Aan de top van het lijstje vlinderplanten staat natuurlijk de echte vlinderstruik (Buddleja davidii) met z’n grote trossen geurende bloemen. Snoei ze ieder voorjaar kort en ze bloeien uitbundig. Ze vormen dan ook meer takken waarop de bloemtrossen verschijnen.

kolibrievlinder in Nederland op zonnehoed
kolibrievlinder in Nederland op zonnehoed

De roze zonnehoed (Echinacea purpurea) is ook een goede vlinderplant. In augustus-september fungeert de hemelsleutel (Sedum spectabile) met zijn dikke lilaroze, witte of zelfs donkerrode (‘Septemberglut’) bloemschermen als voedingsbron voor massa’s vlinders.

Asters, vooral de lage kussenasters (Aster Dumosus Groep) zijn planten die tijdens de bloei (augustus-oktober) overdekt kunnen zijn met bloemen én met vlinders.

Ook op de bergamotplant (Monarda) – je weet wel, de plant die de smaak aan Earl Grey-thee geeft – zijn vlinders en bijen gek op als de planten bloeien (juli-augustus).

Voor wie in de tuin graag wat exotische kleur uit hybride bloemen heeft, vormen zinia’s een ideale nectarbron voor “gewone” vlinders en kolibrievlinders. Zinia is een flinke plant die tot 75 cm hoog kan worden en die overvloedig bloeit met grote bloemen van 5 tot 10 centimeter in een variatie aan kleuren van juli tot de eerste vorstperiode.

Nog meer planten die uitblinken in het aantrekken van kolibrievlinders

Droge grond:

-Beemdkroon (Knautia arvensis)
-Vetkruidsoorten zoals hemelsleutel, tripmadam of muurpeper
-Dropplant of Anijsplant (Agastache foeniculum)
-Kattenkruis (Nepeta cataria)

Vochtige grond:

-Koninginnesleutel (Eupatorium Maculatum)
-Grote kattestaart (Lythrum salicaria)
-Herfstaster (Aster laterifolius of Aster novi-belgii)
-Blauwe knoop (Succisa pratensis)
-Zilverkaars (Cimicifuga simplex)

Niet alle vlinders lusten alle soorten nectar even graag. Om verschillende vlindersoorten naar je tuin te lokken zoals de kolibrievlinder, kun je best verschillende soorten nectarplanten nemen. Zet dezelfde soort planten in groepjes bij elkaar zodat ze eenvoudiger te herkennen zijn voor kolibrievlinders.

De kolibrievlinder in Nederland
De kolibrievlinder in Nederland

Kolibrievlinders en bereikbare nectar

Kolibrievlinders hebben een lange roltong. Hiermee kunnen ze tot heel diep in bloemen nectar gaan snoepen van bijvoorbeeld lavendel en salie. Planten met gevulde bloemen vormen echter een probleem. Gevulde bloemen zijn meestal het gevolg van kunstmatige selectie van planten. Hierbij wordt geselecteerd op bloemen waarvan de meeldraden omgevormd zijn tot kroonblaadjes. Door al die kroonblaadjes kunnen de vlinders niet meer tot bij de nectarbronnen. Doordat de overblijvende meeldraden verstopt zitten tussen de vele kroonblaadjes zijn die bloemen ook voor vlinders minder interessant.

Zorg er ook voor dat er nectar in jouw tuin te vinden is van in het vroege voorjaar tot in de late herfst. Tijdens de zomermaanden vinden vlinders genoeg voedsel, maar de vroege vlinders zoals kleine vossen en de late vlinders zoals atalanta’s en dagpauwogen hebben soms moeite om voldoende te eten te vinden.

In het voorjaar zijn wilg, sleedoorn, peperboompje en hazelaar belangrijke nectarleveranciers, evenals kruidachtige planten zoals groot hoefblad, longkruid, hondsdraf en krokussen. In het najaar zijn hemelsleutel, koninginnenkruid, laatbloeiende vlinderstruiken en klimop belangrijk.

Vlinders zijn gek op rottend fruit

Appels, peren en pruimen die van de fruitbomen gevallen zijn, kun je gewoon op de grond laten rotten. Ze zijn een geliefkoosd toetje voor vlinders zoals de kolibrievlinders, maar ook de Atalanta is er dol op. Ze zijn verzot op het zoete sap uit rijpe vruchten. Wie zo’n vlinder eenmaal het sap uit een overrijpe druif heeft zien drinken vergeet dat nooit meer. Sommige vlinders drinken zelfs helemaal geen nectar, en leven enkel van sap van bomen en rottend fruit!

De bloemen van braam, framboos en aardbei zijn een favoriete nectarbron voor het oranje zandoogje, de gehakkelde aurelia en diverse blauwtjes. Blauwtjes voeden zich ook met nectar van peulvruchten, zoals de erwt en de tuinboon. Op doorgeschoten radijzen komen ook heel veel vlinders af.

kolibrievlinder op bloem

Kolibrievlinder in ons land gespot?

Heb jij een ook kolibrievlinder gespot, bijvoorbeeld in je tuin? En heb je er misschien een foto of filmpje van, laat het dan hieronder weten!

7 gedachten over “Kolibrievlinder gespot (in Nederland)”

  1. Hoi met Amanda mijn dochter heeft er ook 1 gezien we hebben heel snel een foto kunnen maken maar wat zijn die vlinders snel zeg maar ook zo bezonder mooi

    Beantwoorden
  2. Dag Rita en Amanda. Ze zijn inderdaad erg snel. De meeste kolibrievlinders laten zich zien in augustus en september, maar ze zijn actief van februari tot oktober. Ze eten dan vooral overdag, maar je ziet ze soms ook druk fladderen in de vroege ochtend en avond.

    Beantwoorden

Plaats een reactie